ระพิณ ภูไท สามล้อรับจ้างสู่จุดสูงสุดของชีวิตบนเส้นทางเพลงลูกทุ่ง

รณรงค์ แสงตะเกียง : รวบรวม เรียบเรียง

ระพิน ภูไทมีชื่อจริงว่าบุญมี เรืองรัศมี เกิดเมื่อปี ๒๔๙๐ ที่จังหวัดสุโขทัย เป็นบุตรนายบุญมาและนางเจียน เรืองรัศมี เป็นคนที่ ๕ ในจำนวนพี่น้องแปดคน เมื่อโตขึ้นครอบครัวย้ายมาอยู่ที่พิษณุโลก พ่อมีอาชีพถีบสามล้อรับจ้าง ต่อมาก็ซื้อรถสามล้อมาให้เช่า บางครั้งก็ช่วยพ่อถีบสามล้อหาเงินบ้าง โดยเขาชอบที่จะร้องเพลงมากกว่า ชอบไปร้องเพลงเชียร์รำวงตามงานวัด ซึ่งพ่อแม่ก็ส่งเสริมและพาไปฝากอยู่กับวง-รวมดาวกระจาย-ของครูสำเนียง ม่วงทอง ที่มาเปิดการแสดงที่พิษณุโลก และครูก็รับเข้าร่วมวง หลังขึ้นไปทดลองร้องเพลง "กล่อมน้องนอนเปล" และ"ตำรวจครับ" ของชาย เมืองสิงห์ เมื่อมาร่วมวง เขาใช้ชื่อว่าเพชร พิษณุโลก

ระพินยังไม่ประสบความสำเร็จกับการเป็นนักร้อง ออกจากวงรวมดาวกระจาย หลังจากมีเรื่องชกต่อยกับน้องชายของครูสำเนียง และได้กลับไปอยู่บ้านภรรยาที่โคราช ซึ่งพบรักตอนอยู่ในวง หาเลี้ยงชีพด้วยการถีบสามล้อขณะที่ภรรยาขายของ ต่อมาเมื่อวงดนตรีบรรจบ เจริญพร มาแสดงที่โคราช เขาจึงไปสมัครเป็นนักร้องในวง แต่ถูกปฏิเสธ เพราะนักร้องเต็ม, ระพินได้ขอขึ้นร้องหน้าเวที และเพราะสุ้มเสียงที่ไพเราะทำให้บรรจบ เปลี่ยนใจรับเข้ามาร่วมวงด้วย โดยใช้ชื่อว่า "ยอดเพชร ราชสีมา" อยู่ประมาณหนึ่งปีก็ลาออก

โด่งดัง

ปี ๒๔๑๔ ครูฉลอง ภู่สว่าง นักแต่งเพลงชื่อดัง ชอบในน้ำเสียงของเขาจึงแต่งเพลงให้ร้องชุดแรกสามเพลง คือเพลงลาก่อนความโกหก ปีวอกหลอกพี่ คำสั่งคุณหมอ โดยใช้ชื่อระพิน ภูไท เป็นครั้งแรกแต่ไม่มีทุน ในที่สุดก็ได้ประกิจ ศุภวิทยาโภคี มาเป็นนายทุน โดยทำสัญญาระบุว่าระพินต้องอัด แผ่นเสียงให้ห้างซิมสันของเขาเพียงแห่งเดียวในระยะเวลาสามปีและสังกัดอยู่กับวงดนตรีพิณศรีวิชัย เท่านั้น หากไปร้องให้คนอื่นต้องถูกปรับเพลงละ ๒๐,๐๐๐ บาท

ระพินรู้สึกไม่เป็นธรรม หลังจากเพลงชุดแรกดังแล้ว เขาได้ขอขึ้นค่าตัวแต่นายห้างไม่ยอม ระพินจึงงดออกงานกับวง ทำใ้ห้นายห้างฟ้องร้องเรียกค่าเสียหาย ระพินยอมออกจากวง และมาตั้งวงเองเมื่อปี ๒๕๑๕ ก่อนจะมีผลงานเพลงออกมามากมาย

ช่วงปี ๒๕๑๖ ถึง ๒๕๑๗ ที่ระพินรุ่งเรืองสูงสุดนั้น เขาเป็นนักร้องที่มีชื่อเสียงมาก มีค่าตัวแพงที่สุด วงของเขามีงานถึงคืนละสามที่ตลอดปี จนต้องทำวงขึ้นสามวง และเปิดแสดงในพื้นที่ไม่ห่างกันมากนัก เพื่อที่ตัวหัวหน้าวงจะได้คอยวิ่งรอกได้ ระพินจึงมีเงินทองมากมาย รวมทั้งความสุขสบายและความสุรุ่ยสุร่าย เขามีรถยนต์ถึง ๔ คัน คือแลนเซีย บีเอ็มดับเบิ้ลยู ซีตรองและโตโยต้า ถึงขั้นต้องจับไม้สั้นไม้ยาวว่าวันนั้นจะใช้คันไหน และมีภรรยาถึง ๓ คน ประกอบกับความมีน้ำใจของเขา ทำให้ทรัพย์สินร่อยหรออย่างรวดเร็ว ทั้งๆที่สมัยอยู่วงรวมดาวกระจาย เขาเป็นคนที่ทำงานหนักและประหยัดที่สุด เขาไม่เอาเปรียบใคร และไม่ค่อยยุ่งกับใคร เขาจะไม่ยอมเสียเงินค่าโรงแรมตอนที่ออกเดินสาย แต่จะอาศัยนอนบนรถของวง และต้องเผชิญกับกองทัพยุงอยู่เป็นนิจ

ตกต่ำ

ระยะหลังเมื่อความนิยมตกต่ำลง ระพิน ภูไท เริ่มประสบปัญหาชีวิตมากมายจนกลายเป็นคนดื่มเหล้าจัด ต้องเลิกวงประมาณปี ๒๕๒๐ เพราะเมาจนร้องเพลงไม่ได้ ภรรยาก็แบ่งสมบัติ และเลิกราแยกย้ายกันไป จนเหลือภรรยาคนสุดท้าย ระพินกลับมายากจนอย่างมากอีกครั้งหนึ่ง ปี ๒๕๒๓ ถนอม จันทร์เกตุ เพื่อนสนิทของระพิน พาไปพบชลธี ธารทอง เพื่อขอให้ช่วยแต่งเพลงให้ โดยทั้งคู่เคยเป็นเพื่อนรักกันสมัยอยู่วง "รวมดาวกระจาย" และระพิน เคยชวนครูชลธีมาร่วมเป็นนักร้องในวงของเขาสมัยรุ่งเรือง โดยเสนอค่าตัวในระดับสูงมาก เมื่อเทียบกับสมัยนี้ แต่ชลธีซึ่งไปร่วมร้องเพลงเป็นบางครั้งบางคราว ตัดสินใจเลิกไปช่วยร้อง เพราะเกรงใจระพินที่ให้เงินมาก

ชลธีแต่งเพลงไอ้หนุ่ม ตชด ซังข้างผัวเขา น้ำตาไอ้พิณ ไอ้หนุ่มบ้านนาล ลำดวนใจดำ ระพินถูกถนอมขอให้เลิกกินเหล้าและหันมาซ้อมร้องเพลงอีกครั้ง แต่ก็เป็นไปอย่างทุลักทุเล เพราะเสียงไม่มี ต้องอัดกันหลายครั้งในแต่ละเพลง และผลงานที่ได้มาก็ไม่ดีเช่นสมัยก่อน ซึ่งสมัยก่อน วันหนึ่งๆ เขาสามารถอัดได้หลายเพลง หลังอัดเสียงเพลงชุดสุดท้ายเสร็จ ถนอมได้ให้เงินระพินไปก้อนหนึ่ง ซึ่งเขาก็ได้เอาเงินไปกินเหล้า ด้วยความที่อดมานานและกินเหล้าเข้าไปมาก จึงล้มป่วยจนต้องเข้าโรงพยาบาล ในสภาพที่ครอบครัวไม่มีเงินเหลือเลย

ผลงานเพลงดัง

คนสวยใจดำ  อีแม๊ะ  ลาก่อนความโกหก  จ้างก็ไม่รัก  คุณนายโรงแรม  เอาคำว่ารักของเธอคืนไป  โธ่คนอย่างเรา  หนุ่มสลัม  ปีวอกหลอกพี่  เดือนสามช้ำรัก  คำสั่งคุณหมอ  คนจนเป็นไง  จ้างก็ไม่รัก  ชายคลอง ไม่ยิ้มจะเอาเท่าไหร่ ยังไม่พอ  สระบุรีร้องไห้  เจ้าพิน  เหมือนลูกโบว์ลิ่ง  คิดถึงพี่หน่อย  คิดถึงแหม่ม  ซังข้าวเฝ้านา  หนุ่มบ้านนอก  หลอกพี่ให้พอ  ระพินเลือกคู่  ยิ่งกว่าช้ำ  ทุยเพื่อนแก้ว ฯลฯ

ผลงานแสดงภาพยนตร์

qสองฝั่งโขง ๒๕๑๔ นำแสดงโดย ครรชิต ขวัญประชา, ดวงใจ หทัยกาญจน์, นงคราญ ผาสุข, ทักษิณ แจ่มผล qลานสาวกอด ๒๕๑๕ นำแสดงโดย ครรชิต ขวัญประชาและ เพชรา เชาวราษฎร์, ร้องเพลงประกอบภาพยนตร์ ๒ เพลงคือลานสาวกอดและและใต้ฟ้าเชียงฮาย qอสูรกาย ๒๕๒๕ นำแสดงโดย สมบัติ เมทะนี, สังข์ทอง สีใส

ลาลับ

ช่วงตกต่ำระพิณไม้มีเหลือทรัพย์สินใดๆ อีกเลย หอบลูกเมียไปอยู่กับแม่ยายที่มหาชัย สมุทรสาคร และระยะหลังก็เป็นโรคความดันโลหิตสูงด้วย ใช้ชีวิตกินอยู่โดยอาศัยชื่อเสียงเก่าๆ ที่เคยมี รับเชิญขึ้นร้องเพลงวงโน้นบ้างนี้บ้าง ได้รับเงินพอประทัง

ก่อนเสียชีวิตเขาปวดขาติดต่อกันหลายวัน ข้อเท้าและขาบวม การขึ้นเวทีรับเชิญครั้งสุดท้ายกับวงดนตรีลูกทุ่งฉันทนาของ ศิลป์ จิตรกร ได้เงินค่าตัว ๑๐๐๐ บาท, เย็นวันอาทิตย์ที่ ๒๒  มีนาคม ระพินตั้งใจไปหาหมอที่คลินิกเพราะรู้สึกขาจะบวมมากผิดปกติ แต่คลินิกปิด เขาบอกภรรยาว่าเดี๋ยวไปรับเชิญวันที่ ๒๔ ก่อน ได้เงินแล้ววันที่ ๒๕ ค่อยมาตรวจ

คืนวันที่ ๒๒ มีนาคม ระพินยังชวนภรรยาไปดูหนังเรื่องผีตาโบ๋ หลังหนังเลิกก็กลับบ้าน นอนสักพักก็บ่นร้อนมากไม่ไหว เลยออกไปนอนที่ม้าหินอ่อนหน้าบ้าน, และเกิดอาการแน่นหน้าอก ภรรยาตัดสินใจนำส่งโรงพยาบาลมหาชัย และตีสี่ของคืนวันอาทิตย์นั่นเอง (หลังเที่ยงคืน-หมายถึงตีสี่วันจันทร์ที่ ๒๓ มีนาคม) ระพิน ภูไท ก็สิ้นลมหายใจ, หมอให้เหตุผลว่าเส้นโลหิตในสมองแตก เพราะว่าเขาเป็นโรคความดันสูง สาเหตุสำคัญน่าจะมาจากการดื่มสุราจัดนั่นเอง ดื่มกระทั่งเชื่อได้ว่าโรคพิษสุราเรื้อรัง

ระพิณ ภูไทเสียชีวิตด้วยวัย ๓๕ ปี ด้วยโรคเส้นโลหิตในสมองแตก ที่โรงพยาบาลมหาชัย เวลา ๐๔.๐๐ นาฬิกา วันจันทร์ที่ ๒๓ มีนาคม ๒๕๒๔ ในสภาพที่ครอบครัวยากจนมากไม่มีเงินแม้แต่จะซื้อโลงศพ ต้องเรี่ยไรจากคนในวงการ

ศพของระพิน รดน้ำและเผาที่วัดสมรโกฏิ ตำบลบางกระสอ อำเภอเมืองนนทบุรี วันรดน้ำศพคือวันจันทร์ที่ ๒๓ มีนาคม พศ. ๒๕๒๔ ไม่มีใครไปงานศพเขาเลย มีเพียงลูกเมียญาติและคนนับถือกันไม่ถึง ๑๐ คน ระพิน ภูไท เคยยิ่งใหญ่มาก เคยเป็นที่พึ่งของคนนับร้อยที่ห้อมล้อมอยู่รอบๆ ครั้งนั้นเขาเคยเดินอย่างสง่าเผ่าเผยในซอยบุปผาสวรรค์ รถบัสคันใหญ่เคยจอดอยู่หน้าปากซอย ผู้ผ่านไปมาแถวจรัญสนิทวงศ์ เกือบทุกคนต้องจ้องมองและรับรู้ได้ถึงความยิ่งใหญ่ของเขา

แต่วันที่เขาตกต่ำ วันที่เขาจากไป กลับไม่มีใครอยู่เคียงข้างเขาเลย แล้วมิตรรักแฟนเพลิงเช่นคุณ ลืมระพิน ภูไทคนกล่อมโลกคนนี้แล้วหรือยัง

กลับหน้าแรก : คลิ๊กตรงนี้

กลับเมนูหลัก ๗๐ ปีเพลงลูกทุ่งไทยหรือถึงยุคแห่งการล่มสลาย : คลิ๊กตรงนี้

ไปยังเมนู สุรพล สมบัติเจริญ ราชาเพลงลูกทุ่งผู้ไม่มีวันตาย : คลิ๊กตรงนี้

ไปยังเมนู บุปผา สายชล ราชินีเพลงลูกทุ่งภาคตะวันออก : คลิ๊กตรงนี้

ไปยังเมนู ชาตรี ศรีชล ขุนพลเพลงลูกทุ่งเลือดน้ำเค็ม : คลิ๊กตรงนี้

ไปยังเมนู ศรคีรี ศรีประจวบ นักร้องเพลงหวานจากบางคณที : คลิ๊กตรงนี้

ไปยังเมนู ชายธง ทรงพล ปูไก่ไข่หลงแบบฉบับคนรูปหล่อ (ไม่เสร็จ) : คลิ๊กตรงนี้