ตอนที่หนึ่ง หน้า ๑

• องค์ความรู้ที่เป็นพื้นฐานร่วม ทั้งผู้ติดตั้งรื้อถอน ผู้ตรวจและผู้ใช้นั่งร้าน
• องค์ความรู้ที่เป็นลักษณะจำเพาะตามลักษณะงาน

1 มาตรฐานนั่งร้านท่อประกอบ Tubular Scaffolds

• มาตรฐานมาตรฐานติดตั้ง BS 5973 (1993) ยกเลิก ใช้ BS EN 12811 แทนเมื่อปี 2004
• มาตรฐานท่อ แคลมป์ BS 1139 (1993) ยกเลิก ใช้ BS EN 74 แทนเมื่อปี 2006
• มาตรฐานแผ่นปูพื้น BS 2482 (1981) ยกเลิก ใช้  BS 2482 (2009) แทนเมื่อปี 2009

• ใช้อุปกรณ์นั่งร้านมาตรฐานเดิม ติดตั้งตามมาตรฐานเดิม BS 5973
• ใช้อุปกรณ์นั่งร้านมาตรฐานเดิม ติดตั้งตามมาตรฐานใหม่ BS EN 12811
• ใช้อุปกรณ์นั่งร้านมาตรฐานใหม่ ติดตั้งตามมาตรฐานใหม่ BS EN 12811     

• นั่งร้านแบบเสาเรียงเดี่ยว single pole scaffolds
• นั่งร้านแบบยกพื้นอิสระ independent scaffolds   

a) นั่งร้านแบบหอสูง tower scaffolds

b) นั่งร้านแบบเคลื่อนที่ได้ mobile scaffolds

• นั่งร้านแบบ ไม้ไผ่ bamboo scaffolds
• นั่งร้านแบบ โครงสำเร็จรูป prefabricate scaffolds
• นั่งร้านแบบ ยกพื้นกว้าง platform scaffolds
• นั่งร้านแบบ ยกพื้นค้ำยัน cantilever scaffolds
• นั่งร้านแบบ แขวนห้อย overhung scaffolds
• นั่งร้านแบบ เท้าแขน bracket scaffolds
• นั่งร้านแบบ ลิ่มล็อค ringlock   

• นั่งร้านแบบหอสูง tower scaffolds
• นั่งร้านแบบเคลื่อนที่ได้ mobile scaffolds   

• ติดตั้งจากพื้นดินหรือพื้นอาคาร ความสูงต่อชั้น ไม่เกิน ๒.๑ เมตร เช่นเดียวกันกับนั่งร้านท่อประกอบแบบอื่นๆ
• ติดตั้งภายในอาคาร สูงได้ไม่เกิน ๔ เท่าหรือทุกสองชั้นหรือ ๔ เมตร ต้องยึดตรึงกันล้มกับโครงสร้างที่แข็งแรง ส่วนด้านนอกอาคารไม่เกิน ๓.๕ เท่าของฐานส่วนที่แคบสุด โดยไม่ต้องยึดโยง (standing)
• หากสูงกว่าสัดส่วนที่กำหนดต้องยึดโยง สมอบกหรือขยายฐาน
• หากไม่ติดตั้งผ้าใบ ไม่ต้องนำแรงปะทะลม wind load มาคำนวณ 

• ใช้บนพื้นราบ บดอัดไม่ทรุดตัว
• ใช้งาน very light duty load เช่นเดียวกับนั่งร้านแขวนห้อยและนั่งร้านยกพื้นค้ำยัน ฐานกว้าง ๑.๒ ถึง ๒.๗ เมตร
• ความสูงนั่งร้าน อนุญาตในอาคารไม่เกิน ๓.๕ เท่าและนอกอาคารไม่เกิน ๓ เท่าของฐานส่วนที่แคบสุด
• หากความสูงไม่พอกับระดับงาน อนุญาตให้ขยายฐานได้อีก ๒๐ เซนติเมตร ซึ่งการขยายฐาน ๒๐ เซนติเมตร ก็จะสามารถเพิ่มความสูงได้ = ๒๐ x ๓= ๖๐ เซนติเมตร หากเพิ่มมากกว่านี้ ล้อนั่งร้านจะรับโหลดมากเกินไปและอาจส่งผลให้เกิดอุบัติเหตุล้อนั่งร้านหัก นั่งร้านล้ม (อ้างอิงค่าคำนวณรับแรงจากวิศวกรโยธา)
• นั่งร้านเคลื่อนที่ได้ จะติดตั้งจากนั่งร้านท่อประกอบเท่านั้น (tubular scaffolds) กรณีนำนั่งร้านแบบโครงสำเร็จรูป (prefabricate scaffolds) มาแปลงสภาพโดยใช้ท่อและแคลมป์โลหะร่วมด้วย ต้องให้วิศวกรเป็นผู้กำหนด และแบบที่วิศวกรกำหนดให้เก็บไว้กับตัวนั่งร้าน พร้อมตรวจสอบได้ 

• อายุไม้
• ขนาดความโตเส้นผ่าศูนย์กลางของลำไม้
• ทิศทางเสี้ยนไม้
• รอยสัตว์กัดแทะ ฯลฯ เป็นต้น   

• ติดตั้งบนที่คับแคบกว่าความกว้างของโครงนั่งร้านไม่ได้
• ไม่มีแผ่นกันของตก
• ติดตั้งสูงได้ไม่เกินสามชั้น (ที่ติดตั้งได้สูงเพราะมีการแปลงสภาพโดยนำแคลมป์และท่อโลหะมายึดทาบ การแปลงสภาพดังกล่าวต้องกำหนดโดยวิศวกร)
• ติดตั้งได้แบบเดียวคือแบบหอสูง จะติดตั้งแบบอื่นไม่ได้

• ใช้เฉพาะ very light duty load เช่นเดียวกับนั่งร้านแบบเคลื่อนที่ได้และนั่งร้านแบบแขวนห้อย
• หาก platform ยื่นออกนอกอาคารหรือนอกโครงสร้างเกิน ๑.๒ เมตร ต้องติดตั้งท่อดึงจากด้านบนด้วย
• กรณีระยะเสาค้ำยัน (วัดตามแนวดิ่ง) สูงเกิน ๒.๗ เมตร ให้ยึดสามจุด
• พื้นทำงานของนั่งร้านแบบนี้จะอยู่ด้านนอกผนังอาคารหรืออยู่ด้านนอกโครงสร้าง เสาจะมีองศาเอียงค้ำยันไว้กับผนังหรือโครงสร้าง โหลดจึงถูกส่งถ่ายไปตามแนวเอียงของเสา ไม่ได้ส่งถ่ายโดยตรงตามแนวดิ่งลงพื้น
• ข้อดีการใช้งานคือ ที่ระดับทำงานสูงจากพื้นล่างสามารถติดตั้งแบบเกาะนั่งร้านไว้กับโครงสร้างได้เลย ไม่ต้องติดตั้งนั่งร้านขึ้นมาจากพื้นล่าง ใช้อุปกรณ์นั่งร้านเท่าที่จำเป็น ลดเวลาสูญเปล่าจากการติดตั้งรื้อถอนนั่งร้าน ลดค่าใช้จ่ายค่าแรงงาน ฯลฯ 

• scaffolding width : ความกว้างนั่งร้าน
• bay length, scaffolding length : ความยาวระหว่างช่วงเสา, ความยาวรวมทั้งหมดของนั่งร้าน
• lift height or ledger spacing : ความสูงนั่งร้านหนึ่งชั้น
• foot tie or kicker : คิกเกอร์คือท่อนอนชุดล่างสุดมีหน้าที่ยึดกำหนดฐานกว้าง ยาวนั่งร้านมีสองด้านคือ คิกเกอร์ตามความกว้างและคิกเกอร์ตามแนวยาว

• พื้นดินแข็งทั่วไป เมื่อรองหนึ่งชิ้นต่อหนึ่งเสา ความยาวต้องไม่น้อยกว่า ๔๖๐ เซนติเมตรและกรณีวางรองแบบควบเสา ส่วนปลายต้องเลยห่างจากต้นเสาไม่น้อยกว่า ๓๐ เซนติเมตร
• พื้นดินอ่อนที่ไม่ใช่ดินเลน รองหนึ่งชิ้นต่อหนึ่งเสาให้ใช้ความยาวสองเท่าของ ๔๖๐ เซนติเมตร วางรองแบบควบเสา ส่วนปลายต้องเลยห่างจากต้นเสาไม่น้อยกว่า ๖๐ เซนติเมตร กรณีเป็นพื้นดินเลนให้ออกแบบการติดตั้งโดยวิศวกรโยธา
• พื้นดินแข็งมีการออกแบบค่ารับแรงต่อหน่วยพื้นที่เช่น พื้นรับแรงภายในตัวอาคารโรงงาน ผิวจราจรที่ให้รถบรรทุกหนักวิงผ่านได้ ไม่ต้องใช้ sole board

post ท่อเสานั่งร้าน ถูกติดตั้งตามแนวดิ่งวางอยู่บนแผ่นรองตีนเสา (base plate) เป็นท่อขนาดมาตรฐาน BS EN 74 หมายถึงเส้นผ่าศูนย์กลางนอก ๔๘.๓ มิลลิเมตร ความหนาผนังท่อมีสองขนาด type one ความหนา ๓.๒ มิลลิเมตรและ type two ความหนาผนังท่อ ๔.๐ มิลลิเมตร หน้าที่คือรับโหลดตามหลักการของโครงสร้าง ซึ่งเกิดขึ้นโดยตรงตามแนวดิ่ง หรือโหลดที่เกิดตามแนวนอนจากแผ่นพื้น จากตง จากคานและถูกถ่ายจากแนวนอนสูงไปยังแนวดิ่งด้วยท่อค้ำยัน (scaffold bracing pipe)

ledgers or runner คานจะถูกติดตั้งตามแนวนอน หน้าที่รับโหลดแนวนอน อยู่ด้านนอกของเสา ชิดเสาใต้ตง (transoms)

transoms ตงจะเห็นได้ว่าจากข้อกำหนดของมาตรฐานการติดตั้ง ห่างได้สูงสุด ๑.๒ เมตร ตงจึงต้องมีสองประเภทคือ ตงหลักกับตงเสริม (main transoms, intermediate transoms) ตงให้ติดตั้งดังนี้

• ตงหลัก (main transoms) ติดตั้งบนคานชิดเสา
• ตงเสริม (intermediate transoms) ติดตั้งบนคานระหว่างช่วงเสา ระยะห่างจากตงหลักไม่เกิน ๑.๒ เมตร หากตงหลักห่างเกิน ๑.๒ เมตร ก็ไม่ต้องมีตงเสริม 

• นั่งร้านร้านท่อประกอบ (Tubular Scaffolds) เริ่มจากศึกษาเรียนรู้โครงสร้างหลัก หลังจากนั้นจะเรียนรู้จากล่างขึ้นบนและซ้ายไปขวา
• นั่งร้านร้านโครงสำเร็จรูป (Pre-Fabricate Scaffolds) เริ่มจากศึกษาเรียนรู้โครงสร้างหลัก ๙ ชิ้นและลำดับถัดไปคืออุปกรณ์ติดตั้งด้านล่างและอุปกรณ์ติดตั้งด้านบน