Sangtakieng.com

 

๑

working at heights safety engineering
วิศวกรรมความปลอดภัยการทำงานบนที่สูง
ตอนที่หนึ่ง ที่สูงและความเข้าใจเกี่ยวกับการทำงานบนที่สูง
 
งานเขียน เรียบเรียงและนำเสนอ : รณรงค์ แสงตะเกียง
facebook : รณรงค์ แสงตะเกียง 
e-mail : sangtakieng@gmail.com mobile 093-7719222

หัวข้อที่นำเสนอ

ตอนที่หนึ่ง ที่สูง ความเข้าใจเกี่ยวกับการทำงานบนที่สูง : นำเสนอหน้านี้

ตอนที่สอง กระเช้ายกคนและกระเช้ากอนโดลา : คลิ๊กตรงนี้
ตอนที่สาม รถกระเช้าและการใช้รถกระเช้าอย่างปลอดภัย : คลิ๊กตรงนี้ 
ตอนที่สี่ ม้ายืน บันไดและการใช้บันไดอย่างปลอดภัย : คลิ๊กตรงนี้ 
ตอนที่ห้า สายบังคับระยะจำกัดพื้นที่และงานเชือกโรยตัว : คลิ๊กตรงนี้
ตอนที่หก อุปกรณ์ลดความรุนแรงจากการตก : คลิ๊กตรงนี้
ไปยังเมนู หลักสูตรที่ฝึกอบรมและสัมมนา คลิ๊กตรงนี้   

ที่สูงและความเข้าใจทั่วไปเกี่ยวกับการทำงานบนที่สูง
งานเสี่ยงอันตรายสูงที่เป็นอุตสาหกรรมบนพื้นดิน (land industrial) แบ่งออกเป็นเจ็ดประเภทคือ งานความร้อนประกายไฟ งานปฏิบัติการที่อับอากาศ การทำงานบนที่สูง งานปฏิบัติการนั่งร้าน งานไฟฟ้าแรงสูง งานขุดเจาะและงานขนถ่ายโดยใช้จักรกลผ่อนแรง (hot work, confined spaces, working at heights, access and working scaffolds, high voltage, excavation and operating of mobile equipment or heavy handling) การทำงานบนที่สูงถือว่าเป็นหนึ่งในเจ็ดของงานเสี่ยงอันตรายสูง

ที่สูงหมายความว่า ที่ทำงานซึ่งอยู่สูงจากพื้นดินหรือพื้นอาคารเท่ากับหรือมากกว่าสองเมตร และให้หมายความรวมถึงความสูงจากระดับก้นล่างสุดของบ่อหรือของหลุมที่ผู้ปฏิบัติงานสามารถพลัดตกลงไปได้, กรณีสถานประกอบกิจการต้องการกำหนดคำจำกัดความเกี่ยวกับความสูงด้วยตนเอง ก็ให้กระทำได้แต่ต้องมีค่าไม่เกินสองเมตร ทั้งนี้อันเนื่องมาจากข้อมูลทางด้านวิศวกรรมความปลอดภัยเกี่ยวกับการทำงานบนที่สูง (engineering knowledge) มีเนื้อหาค่อนข้างมาก การศึกษาเรียนรู้จึงแบ่งออกเป็นกลุ่มองค์ความรู้ดังนี้ 
  • การทำงานบนที่สูง working at heights
  • ผู้ติดตั้งนั่งร้าน ผู้ตรวจนั่งร้านและความปลอดภัยสำหรับผู้ปฏิบัติงานบนนั่งร้าน scaffolding erector, scaffolding inspector and safe access scaffolds
  • ผู้บังคับรถกระเช้าและการใช้กระเช้ายกคน ewp and mewp operations
  • การใช้กระเช้าไฟฟ้าทำงานบนผนังสูง (gondola operations)
  • งานปฏิบัติการบนผนังสูงและงานเชือกโรยตัว (สไปเดอร์แมน) safe access on wall and rope operations

คำศัพท์เบื้องต้นเกี่ยวกับงานปฏิบัติการบนที่สูง (Terms and Definitions)
เพื่อให้เข้าใจเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับการทำงานบนที่สูงได้เร็วขึ้น จึงแนะนำคำศัพท์ระดับง่ายๆ และเป็นขั้นพื้นฐานเสียก่อนเป็นลำดับต้น คำศัพท์ใดอ่านเข้าใจยาก บทความฉบับนี้จะอธิบายและขยายความลงในรายละเอียดอีกครั้งหนึ่ง

  • Working at Heights : หมายถึงที่ปฏิบัติงานซึ่งอยู่สูงจากพื้นดินหรือสูงจากพื้นอาคารเท่ากับหรือมากกว่าสองเมตร
  • Hierarchy of Control : ลำดับการเลือกวิธีปฏิบัติงานบนที่สูง โดยเลือกวิธีปฏิบัติงานที่ง่ายและปลอดภัยกว่าเป็นอันดับต้นและเลือกวิธีปฏิบัติงานที่ยากขึ้น ซับซ้อนขึ้นเป็นอันดับถัดไป
  • Falling Object or Material falling from Heights : สิ่งของตกจากที่สูง
  • Working at Heights Task Managment : การบริหารจัดการภาวะเสี่ยงสำหรับงานปฏิบัติการบนที่สูง
  • Overhead Protection or Fall Object Prptection : วิธีป้องกันสิ่งของตก
  • Scaffolds : ที่ปฏิบัติงานซึ่งจัดไว้สูงจากพื้นดินหรือจัดไว้สูงจากพื้นของอาคาร ทั้งนี้เพื่อเป็นที่ปฏิบัติงานเป็นการชั่วคราว ไม่เกินเจ็ดวัน
  • Scaffolding Tag : ป้ายทะเบียนแสดงสถานภาพการอนุญาตให้ใช้ หรือไม่อนุญาตให้ใช้นั่งร้าน
  • Perimeter Guardrail : รั้วป้องกันการตก ซึ่งต้องประกอบด้วยรั้วบน-รั้วกลาง-และแผ่นกันของตก
  • Elevated Work Platform (EWP) : กระเช้ายกคน
  • Mobile Elevated Work Platform (MEWP) : รถกระเช้า
  • Restraint Safety Harness : ชุดอุปกรณ์รั้งดึง หรือบังคับระยะไม่ให้ผู้ปฏิบัติงานออกนอกขอบตกหรืออุปกรณ์จำกัดระยะ
  • Fall Arrest Systems : อุปกรณ์ลดความรุนแรงจากการตก ซึ่งมีสามองค์ประกอบร่วมคือจุดคล้องเกี่ยว สายแลนยาร์ดหรืออุปกรณ์อื่นใดที่โยงรั้งระหว่างจุดคล้องเกี่ยวกับ Harness ซึ่งผู้ปฏิบัติงานสวมไว้กับตัว และสายรัดนิรภัยแบบเต็มตัว (ABC A=Anchorage Point, B=Body Harness, C=Connectors)
  • Shock Absorber : อุปกรณ์ดูดซับแรงกระแทก, shock absorber จะเย็บพับติดกันไปมา เมื่อทำงานจะกระตุกขาดคลี่หน่วงออกมาคราวละหนึ่งพับ การขาดคลี่ออกมาคราวละพับนี่เองจะเป็นการดูดซับเนื่องจากแรงกระตุกจากการตก (พลังงานศักย์+พลังงานจลน์ = พลังงานกลหรือ mechanical energy)
  • Connecting Hardware : ห่วงคล้องชุดอุปกรณ์ลดความรุนแรงเนื่องจากการตก
  • Retractable Lifeline : สายช่วยชีวิตชนิดดึงหยุดหรือชื่ออื่นที่เรียก Inertia Reel, Fall Arrester Block, ทำงานกระตุกหยุดเมื่อปลายเชือกเคลื่อนออกเกินความเร็วเกินค่าปรับตั้ง
  • Horizontal Rope-Static Line : สลิงขึงตึงตามแนวนอนเพื่อใช้เกี่ยวคล้องสายแลนยาร์ด
  • Vertical Rope-Staticline : สลิงขึงตึงตามแนวตั้ง เพื่อใช้คล้องเกี่ยวชุดล็อคป้องกันการตก
  • Portable Ladders : บันไดไต่ขึ้นที่สูงแบบเคลื่อนย้ายได้
  • Fixed Ladders : บันไดไต่ขึ้นที่สูงแบบติดตั้งถาวรอยู่กับที่
  • Free Fall Clearance : ระยะปลอดภัยจากจุดคล้องเกี่ยวสายแลนยาร์ดถึงพื้น หากเกิดอุบัติเหตุจะมีระยะว่าง (residual clearance) ไม่ให้ร่างกายกระแทกพื้น ดูภาพประกอบ

         

หลักการเลือกวิธีทำงานบนที่สูงตามหลักสากล Hierarchy of Control
การเรียนรู้ศาสตร์ทางด้านวิศวกรรมความปลอดภัยการทำงานบนที่สูง ต้องศึกษาเรียนรู้เชิงหลักการ (principles) เสียก่อน จากนั้นจึงจะไปเรียนรู้วิธีการ-การเรียนรู้วิธีการต้องทำควบคู่ทั้งภาคทฤษฏีและภาคปฏิบัติ ขาดอย่างหนึ่งอย่างใดไป ก็จะรู้จริงไม่ได้ ในลำดับนี้จะบอกเพียงหัวข้อของหลักการเท่านั้นและจะนำบางหัวข้อไปอธิบายลงรายละเอียดเป็นลำดับถัดไป

หลักการทำงานบนที่สูง วิธีเลือกการทำงานบนที่สูง

  1. ให้เลือกทำงานบนพื้นเป็นอันดับแรก (risk eliminate by work on floor) : หมายความว่าเมื่อได้รับมอบหมายให้ทำงานบนที่สูง ให้พิจารณาว่าขอบเขตของงานที่จะต้องทำทั้งหมด มีส่วนย่อยไหนบ้างที่สามารถทำหรือติดตั้ง-ประกอบให้แล้วเสร็จบนพื้นได้ ก็ให้ดำเนินการบนพื้นให้ได้มากที่สุดและส่วนที่เหลือค่อยทำงานบนที่สูง เหตุผลคือลดเวลาทำงานบนที่สูงลง ความเสี่ยงก็จะแปรผันตรงลดลงไปด้วย_หากพิจารณาแล้วเป็นไปไม่ได้ที่จะทำงานบนพื้น ก็ให้เลือกการทำงานบนเพลทฟอร์มถาวร (permanance platform) เป็นอันดับถัดไป
  2. ทำงานบนเพลทฟอร์มถาวร (work on permanace platform) : หากจะเข้าใจลึกลงไปมากกว่าผู้ปฏิบัติงาน เพลทฟอร์มถาวรจะต้องถูกออกแบบโดยวิศวกร ผู้ซึ่งได้รับใบอนุญาตเป็นผู้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมตามกฎหมายว่าด้วยวิศวกร (กว.สามัญหรือสูงกว่า) ลักษณะโดยทั่วไปที่เห็นได้คือพื้นต้องไม่ลื่นและมีรั้วกันตก ซึ่งรั้วกันตกจะมี ๒ แบบคือรั้วทึบและรั้วแบบโปร่ง หากเป็นรั้วแบบโปร่ง ต้องประกอบด้วยรั้วบนความสูง ๙๐-๑๑๐ เซนติเมตร, รั้วกลางความสูง ๔๕-๕๕ เซนติเมตรและแผ่นทึบกันของตก สูงไม่น้อยกว่า ๗ เซนติเมตร_หาก ณ ที่จุดทำงานไม่มีเพลทฟอร์มถาวรดังที่เรากำลังกล่าวถึง ซึ่งหมายความว่าเป็นไปไม่ได้ที่จะทำงานบนเพลทฟอร์ม ก็ให้เลือกทำงานโดยใช้กระเช้ายกคน หรือรถกระเช้าหรือนั่งร้าน (EWP=elevated work platform, MEWP=mobile elevated work platform or scaffolds) เป็นอันดับถัดไป
  3. ทำงานบนกระเช้ายกคน รถกระเช้าหรือนั่งร้าน (EWP=elevated work platform, MEWP=mobile elevated work platform, gondola or scaffolds)_หากเป็นไปไม่ได้ที่จะทำงานโดยใช้กระเช้ายกคนหรือรถกระเช้าหรือนั่งร้าน ก็ให้เลือกการทำงานด้วยใช้อุปกรณ์ยึดรั้งลำตัวบนที่สูง (restraint system) เป็นอันดับถัดไป
  4. ใช้อุปกรณ์ยึดรั้งลำตัว (fall restraint system) : หลักการนี้คือการใช้อุปกรณ์ยึดผู้ปฏิบัติงานซึ่งทำงานบนที่สูงให้อยู่ในที่ซึ่งกำหนดและตกจากที่สูงไม่ได้ ตัวอย่างเช่นใช้เชือกรั้งดึงไม่ให้ผู้ปฏิบัติงานออกนอกพื้นสูงขอบตก รั้งดึงผู้ปฏิบัติงานยืนเอียงตัวประมาณ ๗๕ องศา บนเสาไฟฟ้าหรืองานเปลเชือกโรยตัว (สไปเดอร์แมน) แขวนค้างให้ทำงานบนผนังสูง ฯลฯ เป็นต้น_หากเป็นไปไม่ได้ที่จะทำงานโดยใช้อุปกรณ์ยึดรั้งลำตัว ก็ให้เลือกการทำงานโดยใช้อุปกรณ์ลดความรุนแรงจากการตก (fall arrest system) เป็นอันดับถัดไป
  5. ใช้อุปกรณ์ลดความรุนแรงจากการตก (fall arrest system)_หากเป็นไปไม่ได้ที่จะใช้อุปกรณ์ลดความรุนแรงจากการตก ให้หยุดการทำงานและขอคำแนะนำจากหัวหน้างาน
 

จากหลักการทำงานบนที่สูง วิธีเลือกการทำงานบนที่สูงดังที่กล่าวข้างต้นจะเห็นได้ว่ามีรายละเอียดขององค์ความรู้เชิงวิศวกรรมด้านความปลอดภัย (safety engineering knowledge) ค่อนข้างมากและซับซ้อน บทความเชิงวิชาการของเว๊ปไซด์ แสงตะเกียง.ดอทคอม ในตอนถัดจะนำมาแจกแจงและขยายความเป็นกลุ่มความรู้ดังนี้
  • การทำงานบนที่สูงทั่วๆ ไป, ม้ายืน บันได ฯลฯ working at heights general knowledge
  • ผู้ติดตั้งนั่งร้าน ผู้ตรวจนั่งร้านและความปลอดภัยสำหรับผู้ปฏิบัติงานนั่งร้าน scaffolding erector, scaffolding inspector and safe access scaffolds
  • ผู้บังคับรถกระเช้าและความปลอดภัยเกี่ยวกับกระเช้ายกคน ewp and mewp operations
  • การใช้กระเช้าไฟฟ้าทำงานบนผนังสูง gondola operations
  • งานปฏิบัติการบนผนังสูงและงานเชือกโรยตัว (สไปเดอร์แมน) safe access on wall and rope operations

 

ความปลอดภัยทั่วๆ ไป ข้อห้ามและข้อปฏิบัติเกี่ยวกับการทำงานบนที่สูง
วิธีกำหนดกฎความปลอดภัยสำหรับการทำงานบนที่สูงนั้น ให้ใช้ศาสตร์ทางด้านวิศวกรรมความปลอดภัยร่วมกับศาสตร์ทางด้านสุขศาสตร์อุตสาหกรรม โดยกำหนดภายใต้กรอบของ 4 องค์ประกอบความปลอดภัย ซึ่งหมายถึงระบบปลอดภัยโดยการขออนุญาตเข้าทำงาน คนปลอดภัย วัสดุหรือเครื่องมือหรือเครื่องจักรปลอดภัยและองค์ประกอบที่สี่คือสภาพแวดล้อมการทำงานปลอดภัยหรือพื้นที่ทำงานปลอดภัย (system safety-poeple safety-material, tools, equipment, machines safety-and working environment safety) กฎความปลอดภัยฯ ทั่วๆ ไป ให้ปฏิบัติดังนี้

 

  • ก่อนทำงานบนที่สูงต้องวิเคราะห์ความปลอดภัยหรือประเมินความเสี่ยงและต้องขออนุญาตเข้าทำงาน (permit to work or authority to work permit-PTW, ATWP)
  • ผู้ปฏิบัติงาน ต้องผ่านการฝึกอบรมเกี่ยวกับการทำงานบนที่สูง ผ่านการฝึกอบรมการใช้เครื่องมือ เครื่องจักรที่เกี่ยวข้องตามลักษณะงานและต้องเข้าร่วมอบรมทบทวนเพื่อรักษาระดับความสามารถ (refresher training) ทุกสองปีปฏิทิน
  • ผู้ปฏิบัติงาน ต้องผ่านการตรวจสุขภาพประจำรอบปี
  • ผู้ปฏิบัติงาน ต้องพักผ่อนที่เป็นการนอนหลับไม่น้อยกว่า หกชั่วโมงต่อวัน
  • ผู้ปฏิบัติงาน ต้องไม่ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอลล์ ทานยาหรือเสพสารเสพติดประเภทระงับหรือกระตุ้นประสาท
  • ผู้ปฏิบัติงาน ขณะทำงานบนที่สูง ต้องไม่ใช้โทรศัพท์มือถือหรือเครื่องมือสื่อสารอื่น เนื่องจากเป็นสิ่งเร้า มีภาวะเสียงกับอุบุติเหตุคนตก ของตกหรือเครื่องมือสื่อสารตก ยกเว้นการใช้เครื่องมือสื่อสารตามเงื่อนไขที่กำหนดไว้ในเอกสารขออนุญาตเข้าทำงาน
  • เครื่องมือขั้นพื้นฐานที่ใช้ทำงานบนที่สูงเช่น บันได ม้ายืน เซฟตี้ฮาร์เนส เปล เชือกโรยตัว ฯลฯ ต้องมีมาตรฐานรองรับ ต้องผ่านการตรวจสภาพตามระยะเวลาและผ่านการตรวจสภาพก่อนใช้งานโดยผู้ใช้
  • เครื่องจักรที่ใช้ทำงานบนที่สูงเช่น รถเครนยกกระเช้า กว้านไฟฟ้ายกกระเช้า กอนโดลา ลิฟท์ขนของ ลิฟท์ขนส่งคน รถกระเช้า ฯลฯ ต้องมีมาตรฐานรองรับ ต้องผ่านการตรวจสภาพรอบปี ผ่านการตรวจซ่อมเชิงป้องกัน (PM preventive maintenance) และผ่านการตรวจสภาพก่อนใช้งานประจำวัน
  • เครื่องมือ อุปกรณ์ ชิ้นงาน อะไหล่เครื่องจักร ฯลฯ หรืออื่นใดที่เป็นวัสดุหลุดหลวมซึ่งสามารถตกลงข้างล่างได้ ให้มีมาตรการควบคุมของตก
  • ห้ามใช้อุปกรณ์ที่มีสภาพเปียกหรือชื้น
  • ห้ามทำงานบนที่สูง นอกอาคาร เมื่อลมแรงเกิน 45 กิโลเมตรต่อชั่วโมง (เครื่องมือที่ใช้เทียบความเร็วลมเช่น องศายกของกรวยลม เครื่องวัดความเร็วลม-wind speed meter ฯลฯ)
  • ต้องปิดกั้น ควบคุมพื้นที่ปฏิบัติงานและด้านล่างของพื้นที่ปฏิบัติงาน ทั้งนี้โดยให้เลือกใช้ เทปกั้นขาวแดง ธงริ้ว รั้วแข็ง ไฟวัยวาบและสัญลักษณ์ความปลอดภัย ที่เหมาะสมตามสภาพการทำงาน (เหมาะสมตามสภาพงาน หมายความว่าเลือกใช้อุปกรณ์ปิดกั้น ควบคุมพื้นที่และสัญลักษณ์ความปลอดภัยตามผลการวิเคราะห์ความปลอดภัย-หรือผลการประเมินความเสี่ยง)
 

ติดต่องานฝึกอบรม  แปลเอกสารเซฟตี้  งานที่ปรึกษาการจัดทำระบบฯ : บริษัท เอเซีย แสงตะเกียง จำกัด  Tel 093-7719222  E-mail : sangtakieng@gmail.com

กลับหน้าแรก : คลิ๊กตรงนี้
ตอนที่สอง กระเช้ายกคนและกระเช้ากอนโดลา : คลิ๊กตรงนี้
ตอนที่สาม รถกระเช้าและการใช้รถกระเช้าอย่างปลอดภัย : คลิ๊กตรงนี้ 
ตอนที่สี่ ม้ายืน บันไดและการใช้บันไดอย่างปลอดภัย : คลิ๊กตรงนี้  
ตอนที่ห้า สายบังคับระยะจำกัดพื้นที่และงานเชือกโรยตัว : คลิ๊กตรงนี้
ตอนที่หก อุปกรณ์ลดความรุนแรงจากการตก : คลิ๊กตรงนี้
ไปยังเมนู หลักสูตรที่ฝึกอบรมและสัมมนา คลิ๊กตรงนี้

   
MENU
 
WEB LINK
 
VISIT
 สถิติวันนี้ 278 คน
 สถิติเมื่อวาน 150 คน
 สถิติเดือนนี้
สถิติปีนี้
สถิติทั้งหมด 		4612 คน
66635 คน
456068 คน
เริ่มเมื่อ 2012-10-14
 
Copyright (c) 2006 by Ronnarong