|
|
| ๖
|
| working at heights safety engineering |
| วิศวกรรมความปลอดภัยการทำงานบนที่สูง |
| ตอนที่หก อุปกรณ์ลดความรุนแรงจากการตก |
| | | งานเขียน เรียบเรียงและนำเสนอ : รณรงค์ แสงตะเกียง |
| facebook : รณรงค์ แสงตะเกียง | | e-mail : sangtakieng@gmail.com mobile 093-7719222 |
| General ดังที่กล่าวในงานเขียนตอนที่หนึ่งก่อนหน้านี้ ว่าอุปกรณ์ เครื่องมือและเครื่องจักรสำหรับทำงานบนที่สูงมีหลายประเภท อุปกรณ์ลดความรุนแรงจากการตก (fall arrest equipment or fall arrest system) ก็เป็นอีกหนึ่งในอุปกรณ์ที่ใช้ทำงานบนที่สูง, วิศวกรรมความปลอดภัยอุปกรณ์ลดความรุนแรงจากการตก ให้เลือกใช้งานเมื่อทำงานระดับความสูงจากพื้นไม่น้อยกว่า 5.5 เมตร และเหตุผลว่าทำไมต้องใช้ที่ระดับไม่ต่ำกว่า 5.5 เมตร จะอธิบายให้เข้าใจในตอนนี้ (บทความตอนที่หก) การนำอุปกรณ์ที่กล่าวถึงมาใช้ (A=anchorage point จุดคล้องเกี่ยว, B=body harness สายรัดแบบเต็มตัว, และ C=connectors สายผูกโยงระหว่างจุดคล้องเกี่ยวกับสายรัดแบบเต็มตัว) ต้องบรรลุถึงเจตนารมณ์หลักดังนี้ |
- ลดความรุนแรงจากการตก โดยอุปกรณ์จะดูดซับแรงกระชาก (mechanical energy absorber) รั้งผ่อนแรงเป็นลำดับขั้นไม่กระตุกหยุดทันที
- กรณีเกิดเหตุ คนต้องไม่กระแทกพื้นหรือกระแทกกับโครงสร้างหรือกระแทกกับสิ่งใดๆ ตามแนวดิ่ง ซึ่งมีผลให้เกิดการบาดเจ็บหรือเสียชีวิต
- กรณีเกิดเหตุ คนต้องไม่ถูกเหวี่ยงกระแทกผนังหรือกระแทกโครงสร้างด้านข้าง (pendulum effect)
|
| เพื่อให้เข้าใจได้ง่าย ลำดับนี้จะแนะนำให้รู้จักอุปกรณ์ลดความรุนแรงจากการตกเป็นอันดับแรก อุปกรณ์ลดความรุนแรงจากการตกจะประกอบร่วมด้วยกันสามส่วน คือ A=anchorage point, B=body harness, และส่วนประกอบร่วมอันดับที่สามคือ C=connectors จะขยายความเพิ่มเติมดังนี้ : |
| สายรัดแบบเต็มตัว (Body Harness) : เหตุที่อุตสาหกรรมต้องพัฒนาอุปกรณ์คุ้มครองความปลอดภัยส่วนบุคคลมาเป็น full body harness และเลิกใช้สายรัดคาดเอวแบบเส้นเดี่ยว (single safety Belt) ทั้งนี้อันเนื่องมาจากเหตุผล ไม่น้อยกว่าสองประเด็น |
- เมื่อเกิดเหตุคนตกจากที่สูง safety belt แบบเส้นเดียว ไม่สามารถรักษาสมดุลของจุดศูนย์ถ่วงร่างกายผู้ประสบเหตุได้ เนื่องจากมีจุดรับแรงน้อยจุดจึงส่งผลให้ร่างกายเหวี่ยงฟาดอย่างอิสระ
- แรงที่เกิดจากการตก (ในทางวิศวกรรมความปลอดภัย แรงที่เกิดจากการตกคือพลังงานกล mechanical energy เกิดจากพลังงานศักดิ์+บวกกับพลังงานจลน์) จะส่งถ่ายมาที่ safety belt ซึ่งมีจุดรับแรงหรือพื้นที่รับแรงของอุปกรณ์เพียงน้อย ทำให้แรงทั้งหมดที่เกิดจากการตกส่งถ่ายแรงมายังเอวของผู้ปฏิบัติงาน ทำให้เกิดการบาดเจ็บรุนแรงถึงพิการ
|
| การซื้อ การใช้ การเก็บรักษาไว้และการรักษาสภาพให้ปฏิบัติดังนี้ |
- การซื้ออุปกรณ์ อุปกรณ์ต้องมีมาตรฐานสากลรับรองและการซื้อต้องซื้ออุปกรณ์พร้อม certificate
- การใช้อุปกรณ์ ต้องฝึกอบรมปรับฐานความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับความปลอดภัยในงานปฏิบัติการบนที่สูงเสียก่อน หลังจากนั้นฝึกสอนเพิ่มเติมในรายละเอียดอีกสองเรื่องง่ายๆ คือการใช้อุปกรณ์ที่ถูกต้องและการตรวจสอบตรวจสภาพก่อนใช้อุปกรณ์
- การจัดเก็บ ควรใช้วิธีแขวนบนขาตั้ง ซึ่งขาตั้งสำหรับเก็บ Body Harness ต้องอยู่ในที่ร่ม อากาศถ่ายเทได้ดี อุณหภูมิปกติไม่อยู่ใกล้การฟุ้งกระจายของเคมีที่เป็นกรดหรือเป็นด่าง
- การรักษาสภาพ หากสกปรกให้ล้างทำความสะอาดด้วยน้ำสบู่และผึ่งให้แห้งในที่ร่ม มีการตรวจสอบ ตรวจสภาพก่อนใช้งานประจำวันและตรวจสอบฯ โดยผู้ชำนาญการทุกปีปฎิทิน (หรือรอบ ๑๒ เดือน) การตรวจสอบประจำปีปฏิทิน ต้องมีใบบันทึกการตรวจสอบ ตรวจสภาพ
|
| อุปกรณ์คล้องเกี่ยวระหว่างสายรัดแบบเต็มตัวกับจุดคล้องเกี่ยว (Connectors) : | | อุปกรณ์คล้องเกี่ยวหรือ connectors คืออุปกรณ์ใดๆ ก็ตามที่ใช้โยงยึดระหว่างสายรัดลำตัว full body harness กับโครงสร้างจุดใดจุดหนึ่ง หากเกิดอุบัติเหตุคนตกจากที่สูง จะรั้งดึงไม่ให้ผู้ประสบเหตุ ตกลงด้านล่าง, connectors สามารถแบ่งออกตามลักษณะการใช้งานออกเป็นสามแบบ ดังนี้ | - แบบที่หนึ่ง สายแลนยาร์ดแบบสายคู่ใช้ร่วมกับช็อคอัฟซอฟเบอร์ (shock absorber)
| - แบบที่สอง สายช่วยชีวิตแบบดึงหยุด (fall arrest block, inertia reel or retractable liftline) : การทำงานอุปกรณ์แบบนี้จะมีหลักการเหมือนกับการทำงานของเซฟตี้เบลรถยนต์ (car seating belt)
| - แบบที่สาม เชือกรั้งดึงไม่ให้ผู้ปฏิบัติงานออกนอกขอบตก (fall restraint equipment) : เชือกที่ใช้เป็นเชือกชนิดยือตัวต่ำ low
stretch ทำจากไนล่อนหรือโพลีเอสเตอร์
มีแก่นเชือก (kern) และเปลือกนอก
(outer
sheath) ๒
ชั้น ขนาดใช้งาน ๑๑ ถึง ๑๕ มม. รับน้ำหนักขั้นต่ำ
๒๒๐๐ กิโลกรัม
|
แลนยาร์ดแบบสายคู่ร่วมกับ shock absorber
| เชือกชนิดยืดตัวต่ำ low stretch rope
| สายช่วยชีวิตชนิดดึงหยุด
|
| ข้อปฏิบัติ ข้อห้ามในการใช้ชุดอุปกรณ์ลดความรุนแรงเนื่องจาการตก-MUST DO and DO NOT when using fall restraint equipments | - อนุญาตให้ใช้สายแลนยาร์ด
แบบสายคู่หรือสายแลนยาร์ดแบบสายแฝด (twin tail lanyard) ร่วมกับอุปกรณ์ดูดซับแรงกระแทกหนึ่งชิ้นเท่านั้น, ไม่อนุญาตให้ใช้แบบอื่น
| - ขณะใช้อุปกรณ์ลดความรุนแรงเนื่องจากการตก
ต้องเกี่ยวสายแลนยาร์ดทั้งสองเส้นไว้ที่จุดยึดเกี่ยว (anchorages
point)
ห้ามคล้องพันไว้กับตัวผู้ปฏิบัติงาน
| - ขณะเคลื่อนย้ายตัวบนพื้นที่ปฏิบัติงาน
ต้องมีสายแลนยาร์ดอย่างน้อยหนึ่งเส้นคล้องเกี่ยวอยู่ที่จุดคล้องเกี่ยว
(anchorages
point) ตลอดเวลา
|
| จุดคล้องเกี่ยว (Anchorage Point) : ขั้นพื้นฐาน ต้องไม่ลืมคุณสมบัติ ๓ ข้อ ของจุดคล้องเกี่ยวคือ | - แข็งแรง ขอบไม่คมหรือไม่ใช่ขอบเหลี่ยม
| | - ดิ่งเหนือตัวผู้ปฏิบัติงาน เอียงได้ไม่เกิน ๓๐ องศา
|
- แข็งแรง ขอบไม่คมหรือไม่ใช่ขอบเหลี่ยม : สำหรับผู้ปฏิบัติงานให้พิจารณาว่า หากเกิกเหตุตกจากที่สูง จุดคล้องเกี่ยวต้องไม่แตก หัก สามารถรับแรงจากการตกได้ ส่วนในทางวิศวกรรมนั้นจุดคล้องเกี่ยวต้องรับแรงได้ไม่ต่ำกว่า 1500 นิวตัน x พิกัดเผื่อความปลอดภัย 3.5 เท่าหรือ w=mg หากต้องการค่ารับแรงกระตุกหน่วยเป็นกิโลกรัม วิธีคิดคือ 1500 หารด้วย 9.81=153 กิโลกรัม x 3.5 เท่า=535.5 กิโลกรัม) และกรณีที่เป็นขอบคมหรือขอบเหลียม หากเราใช้เชือกหรือวัสดุอ่อนไปคล้อง เมือเกิดเหตุก็จะกระตุกโหลด (พลังงานศักย์ + พลังงานจลน์=พลังงานกล) ก็อาจทำให้วัสดุอ่อนขาด ผู้ปฏิบัติงานจะตกลงด้านล่าง
| - สูงได้ระดับ : ฐานทางด้านวิศวกรรมความปลอดภัยมาจากการรวมความยาวของอุปกรณ์ + ความสูงคน หากเกิดเหตุส่วนหนึ่งส่วนใดต้องไม่กระแทกพื้น วิธีคิด = ความยาวชุดแลนยาร์ด + shock absorber ตอนคลี่หลังเกิดเหตุ + ความสูงคน + ระยะเผื่อความปลอดภัยก่อนปลายเท้ากระแทกพื้น = 1.5+1.75 (ความยาว shock absorber 1.75 เมตร แต่จากข้อมูลการทดสอบจริง หากเกิดเหตุจะคลี่ออกสูงสุดไม่เกิน ร้อยละ 70 ของความยาวทั้งหมด นั่นคือคลี่ไม่เกิน 1.225 เมตร)+1.8+1.0 = 5.5 เมตร
|
คำอธิบายภาพ : ค่าระดับความสูงตามทฤษฎี แสดงดังภาพแต่เมื่อทดลองกับหุ่น shock absorber จะคลี่ความยาวสูงสุดไม่เกิน 1.2 เมตร ค่าใช้งานจริงจึงใช้ค่าความสูงที่เท่ากับหรือมากกว่า 5.5 เมตร
| |
- ดิ่งเหนือตัวผู้ปฏิบัติงาน เอียงได้ไม่เกิน ๓๐ องศา : ดีที่สุดคือจุดคล้องเกี่ยวอยู่ดิ่งเหนือตัวผู้ปฏิบัติงาน ข้อจำกัดในพื้นที่ทำงานบนที่สูงคือสภาพการทำงานแต่ละที่แตกต่างกัน บางครั้งไม่มีจุดคล้องเกี่ยวตามที่เราต้องการไม่ได้ จากการทดลองพบว่าเอียงได้ ๓๐ องศา เราเรียกว่าค่าความเอียงของจุดคล้องเกี่ยว (anchorage point ที่ยอมรับได้) หากเอียงกว่านี้เมื่อเกิดเหตุคนตกจากที่สูง จะมีการเหวี่ยงกระแทกด้านข้างและทำให้ผู้ปฏิบัติบาดเจ็บถึงขั้นบำบัดทางการแพทย์ (medical
treatment injury
) บาดเจ็บถึงขั้นหยุดงาน (loss time injuries) หรือสูงกว่า
| notes : จุดคล้องเกี่ยวแลนยาร์ดเอียง ไม่ดิ่งเหนือตัวผู้ปฏิบัติงาน เมื่อเกิดเหตุทำให้ตัวของผู้ปฏิบัติงานถูกเหวี่ยงกระแทกผนังหรือโครงสร้างด้านข้าง เรียกลักษณะการเกิดเหตุดังนี้ว่า pendulum effect
|
| | | ติดต่องานฝึกอบรม แปลเอกสารเซฟตี้ งานที่ปรึกษาการจัดทำระบบฯ : บริษัท เอเซีย แสงตะเกียง จำกัด Tel 093-7719222 E-mail : sangtakieng@gmail.com |
|
|
|
|
| VISIT |
 สถิติวันนี้ |
273 คน |
| สถิติเมื่อวาน |
152 คน |
 สถิติเดือนนี้
 สถิติปีนี้
สถิติทั้งหมด |
3946 คน
72281 คน
461714 คน |
| เริ่มเมื่อ 2012-10-14 |
| |
| | | |
หน้าแรก